Portre: Hubert-Félix Thiéfaine

-
Aa
+
a
a
a

Bu haftaki programımızda, yüz binin üzerinde satan albümleri ve tıka basa doldurduğu konser salonlarına rağmen medya ilgisinden yoksun bir kariyer sürdüren Hubert-Félix Thiéfaine'in hayatını ve albümlerini mercek altına aldık. Program boyunca onun en sevilen şarkılarını, yakın dönemde gerçekleşen canlı performans kayıtlarıyla dinledik. 

Hubert-Félix Thiéfaine

1948 yılında Fransa’nın doğusunda yer alan işçi kasabası Dole’de dünyaya gelen ve çocukluk yıllarını bu kasabada geçiren Hubert-Félix Thiéfaine, on iki yaşındayken yaşadığı sıkıcı hayattan kurtulup gerçek bir “prense” dönüşebilmek için tek çaresinin şarkıcı olmak olduğunu anladı. 1965’te uzun yıllar birlikte çalışacağı besteci Claude Mairet ile tanıştı ve onunla birlikte akıllara Antoine ve Jacques Dutronc eserlerini getiren şarkılar yazmaya başladı. 68 Mayıs’ında, ülkeyi kasıp kavuran olayları bir burjuva ayaklanması olarak görüyordu, bu açıdan yaşananlar onu fazla etkilemedi. Bundan iki yıl sonra şansını Paris’te denemeye karar verdi ve burada bazı Sol Yaka kabarelerinde sahne alarak başarılı bir kariyere doğru ilk adımları attı. İki yıl süren Paris macerasının ardından 1973’te Comme un chien dans un cimetière adlı gösteriyle izleyici karşısına çıktı. 1975’te de daha önce bir süre birlikte çalıştığı Tony Carbonare ile birlikte folk-rock grubu Machin’e katıldı. Söz konusu toplulukla verdiği konserlerin, yapımcı Hervé Bergerat’nın ilgisini çekmesi, ona ilk albümünü kaydetme fırsatını sağladı. Sadece üç bin adet satan bu albümde yer alan La fille du coupeur de joints, ilerleyen yıllarda Thiéfaine repertuvarının vazgeçilmezlerinden biri haline gelecekti. Sanatçı, genelde konserlerinin son bölümünde kendisini izlemeye gelen seyircilerle birlikte söylediği bu parçayı biri hariç tüm turnelerinde seslendirirken parçanın ismi için ise La fille du coupeur de paille adlı çocuk şarkısından esinlenmişti.

1979 ve 80 yıllarında sırasıyla piyasaya sürdüğü folk-rock altyapılı “Autorisation de délirer” ve "De l'amour, de l'art ou du cochon” ile piyasadaki yerini sağlamlaştıran Thiéfaine, 1980 yılında sahne aldığı Gaîté Montparnasse’da nihayet Paris’li müzikseverleri de cezbetti. Elde ettiği bu başarıya karşın bir süre kişisel problemlerle boğuşmak zorunda kalan sanatçı, bu dönemde Tom Waits, Bob Dylan, Lou Reed ve Léo Ferré gibi müzikal, Henry Miller ve Benjamin Péret gibi de edebi referanslarının üzerinden geçti. 1981’den itibaren de uzun saçlarını kestirip “katıksız” rock tarzındaki parçalarla daha genç bir dinleyici kitlesine hitap etme kararı aldı. Uyuşturucu kullanımını iyice arttırdığı bu dönemde, hayal ile gerçek arasında mekik dokuyan şarkıların yer aldığı “Dernières balises (avant mutation)”u piyasaya sürdü. 1982’de yayınladığı “Soleil cherche futur” ile de ilk Altın Plağına kavuştu. Bu albümün öne çıkan parçalarından olan Lorelei Sebasto Cha'da, Alman mitolojisinde denizcileri kendine çeken bir tür siren olan Lorelei’a, bir hayat kadını kostümü giydirmiş, bu anlamda da bu mitolojik karakterin daha realist bir versiyonunu sunmuştu Thiéfaine. Albümün öne çıkan bir diğer parçası olan Les dingues et les paumés'de (Kaçıklar ve şaşkınlar) ise uyuşturucunun etkisiyle gelişen çılgınlık halini ele almış ve Baudelaire, Lautréamont ve Hölderlin gibi pek çok yazara atıfta bulunmuştu sanatçı.

"Soleil cherche futur" albümünün ardından 1983’te Olympia’da sahne alan Thiéfaine'in, seksenli yılların ortasına doğru aşırı dozdan öldüğü dedikodusu kulaktan kulağa yayılmaya başladı. Sanatçı bu söylentilerle, 1984 tarihli “Alambic / Sortie Sud” adlı çalışmasında yer alan Un vendredi 13 à 5 heures isimli parçayla dalgasını geçecek, bundan iki yıl sonra yayınladığı “Météo für Nada”’daysa karamsarlık dozu daha düşük şarkılara yer verecekti.

1988’de "Eros über ales" adlı albümü piyasaya süren Thiéfaine, bu albümde yer alan Septembre rose adlı parçayı o yıl dünyaya gelen oğlu Hugo için kaleme almıştı. Bu, aynı zamanda onun kariyerinin başından beri çalıştığı Claude Mairet’yle işbirliği yaptığı son albüm oldu. 

Günden güne kemikleşen bir hayran kitlesine sahip olmanın verdiği rahatlıkla, doksanlarda farklı müzikal tecrübelere yelken açan sanatçı, 1990’da piyasaya sürdüğü "Chroniques bluesymentales"i New York, 1993’te yayınlanan "Fragments d'hébétude”ü ise Los Angeles’ta bulunan stüdyolarda Amerikalı müzisyenler eşliğinde kaydetti. 1993’te küçük oğlu Lucas’nın doğumunun ardından 1998’de kariyerinin yirminci yılını “Le bonheur de la tentation” adlı albümle kutladı. 2001’de bu kez trip-hop ve elektro tarzlarını denediği “Défloration 13” adlı albümü yayınladı. 2002 yılında, ona hayranlık duyan genç meslektaşları bir araya gelip onun en ünlü şarkılarına kendilerine özgü yorumlar getirdikleri “Les fils du coupeur de joints” adlı bir saygı albümü yayınladılar. Bu çalışmada, Sanseverino, La Grande Sophie ve Bénabar gibi isimler göze çarpıyordu. On dördüncü stüdyo albümü, 2005 tarihli “Scandale mélancolique” ise onun otuz yıla yaklaşan kariyerinde belki de ilk kez “popüler” olmasını sağladı. Thiéfaine, J.P Nataf, Cali ve Mathieu Chedid gibi genç müzisyenleri de konuk ettiği bu çalışmasıyla “En İyi Albüm” dalında Victoires de la Musique ödülüne aday olurken albüm, yüz bine yaklaşan satış rakamıyla Altın Plak statüsüne erişti. 

2007 yılının sonlarına doğru, “Amicalement blues” adlı proje için rock ve blues türündeki çalışmalarıyla tanınan Paul Personne ile bir araya gelen Thiéfaine, 2008-2011 yılları arasında sağlık problemleri nedeniyle ortalarda pek fazla görünmedi. 2011 yılının 28 Şubat’ında “Suppléments de mensonge” adlı albümle müzik piyasasına geri dönen sanatçı, Dominique Dalcan, Ludéal ve Armand Mélies ile birlikte çalıştığı, usta işi dizeler ve enerji dolu bestelerden oluşan bu albüm ile ertesi yıl düzenlenen Victoires de la Musique töreninde “En İyi Albüm” ödülüne uzandı. Bu albümden çıkan ilk single olan La ruelle des morts'da (Ölüler sokağı), geçmiş günleri hatırlıyor ve “Çocuklar topluyor ölmez otlarını /  kasımpatıları, düğün çiçeklerini / Yaslar çoğalıyor git gide / Aşağıda, ölüler sokağında” diyordu sanatçı.

2014 yılında oğlu Lucas’nın da katkıda bulunduğu “Stratégie de l’inespoir” adlı albümle Fransız rock müziğinin zirvesinde yer aldığını bir kez daha kanıtlayan Thiéfaine, Sovyetler Birliğinde bir dönem kurulan zorunlu çalışma kamplarında ölenler anısına yazdığı Karaganda adlı parçayı da içeren bu albümle ertesi yıl Charles-Cros Akademisi ödülüne layık görüldü. Hubert-Félix Thiéfaine’in en son albümü "Géographie du vide" ise 8 Ekim 2021 günü aldı müzik marketlerdeki yerini. Sanatçının JP Nataf, Arman Melies ve Marc Perrier gibi isimlerle çalıştığı bu albüm de yine eleştirmenlerin övgüleriyle karşılandı.

Thiéfaine’in repertuarının geneline göz attığımızda, sanatçının kaleme aldığı şarkıların klasik Fransız şansonu, farklı edebi kaynaklar, son derece zengin bir kelime dağarcığı ve klasik Latin ve Yunan kültürlerinden beslendiğini söylemek mümkün. Eserlerinde en fazla yer verdiği temalar arasında da; beyin hücrelerini etkileyen uyuşturucu maddelerin kullanımı, ölüm, delilik ve toplumsal eleştiriyi sayabiliriz. Rimbaud, Baudelaire ve Lautréamont gibi 19.yüzyıl edebiyatının simge isimlerinden etkilenen Thiéfaine, yazım tarzıyla da zaman zaman Boris Vian’ı akıllara getiriyor. Şarkılarında genelde mizah unsurlarına ve ironiye yer veren sanatçı ayrıca seks, uyuşturucu ve rock gibi dünyevi zevkleri de övmekten geri kalmıyor. Bu anlamda ilham kaynakları arasında klasik Fransız edebiyatı şairleri olduğu kadar Kerouac ve Ginsberg gibi "beat kuşağı" sanatçılarının da olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Şarkıcı / YorumcuParça AdıAlbüm AdıSüre
Hubert-Félix Thiéfaine Soleil cherche futur Homo Plebis Ultimae Tour 3:23
Hubert-Félix Thiéfaine Lorelei sebasto cha Homo Plebis Ultimae Tour 3:34
Hubert-Félix Thiéfaine Les dingues et les paumés Homo Plebis Ultimae Tour 4:57
Hubert-Félix Thiéfaine Stalag-tilt 40 ans de chansons sur scène 3:25
Zen Zila Demain les kids Les Fils du Coupeur de Joints 4:35
Hubert-Félix Thiéfaine Scandale mélancolique Scandale mélancolique 4:11
Hubert-Félix Thiéfaine L'étranger dans la glace Homo Plebis Ultimae Tour 3:34
Hubert-Félix Thiéfaine La ruelle des morts Homo Plebis Ultimae Tour 3:38
Hubert-Félix Thiéfaine Eux Géographie du vide 3:56
Hubert-Félix Thiéfaine La fille du coupeur de joints Homo Plebis Ultimae Tour 5:27